1. Siła kapilarna (napięcie powierzchniowe):
Kiedy rurkę kapilarną umieszcza się w wodzie, woda unosi się do środka w wyniku sił kohezji pomiędzy cząsteczkami wody (kohezja) i sił adhezji pomiędzy wodą a materiałem rurki (adhezja). Siły te tworzą siłę kapilarną skierowaną ku górze.
2. Siła grawitacji (ciężar słupa wody):
Gdy woda podnosi się w rurze, ciężar słupa wody wzrasta pod wpływem grawitacji. Ta siła grawitacyjna działa w dół i przeciwstawia się sile kapilarnej skierowanej w górę.
3. Równowaga:
W pewnym momencie siła kapilarna skierowana w górę staje się równa sile grawitacji skierowanej w dół. Ten stan równowagi zostaje osiągnięty, gdy słup wody nie może już dalej się podnosić wbrew sile grawitacji.
Wysokość równowagi słupa wody jest określona przez promień rurki, napięcie powierzchniowe wody, gęstość wody i kąt zwilżania wody i rurki.
Podsumowując, woda przestaje się unosić w rurce kapilarnej, gdy skierowana w górę siła kapilarna, spowodowana napięciem powierzchniowym, jest równoważona przez skierowaną w dół siłę grawitacji, wynikającą z ciężaru słupa wody.