Mogłeś zagubić się w swoich myślach i wędrować do swoich fantazji świadomie lub nieświadomie. Jeśli tak, to śnisz na jawie i zdarza się to każdej dorosłej osobie. Czym są marzenia na jawie i dlaczego się zdarzają? Co ważniejsze, czy mają na nas jakiś zły wpływ? Szczegółowo wyjaśnimy to w tym artykule.
Czym są marzenia na jawie?
Marzenia na jawie to w zasadzie fantazje, które mają miejsce, gdy nie śpisz. To zjawisko, znane również jako błądzenie umysłu, jest stanem spoczynku mózgu.
Czasami umysł nieświadomie wędruje w ten stan spoczynku. Innym razem PsychCentral informowało, że badacze kierowani przez Paula Seli z Uniwersytetu Harvarda odkryli, że ludzie mogą celowo śnić na jawie, zwłaszcza wykonując proste zadania, a nie trudne.
Zarówno zamierzone, jak i niezamierzone sny na jawie są podobne do snów, które zdarzają się podczas snu, ponieważ wydarzenie, o którym myślisz, miało miejsce w twoim mózgu, a nie w świecie zewnętrznym. Kluczową różnicą między snami na jawie a większością snów, które mają miejsce podczas snu, jest jednak to, że zazwyczaj możesz kontrolować treść snów na jawie.
Dlatego sny na jawie nie są zazwyczaj analizowane pod kątem symboliki w takim stopniu, jak sny, które ludzie mają podczas snu, ponieważ wydają się mniej tajemnicze. Jeśli zdecydujesz się cieszyć swoją ulubioną fantazją o odbyciu ostatecznej podróży, spędzaniu czasu ze swoją sympatią lub ponownej zemście na wrogach, Twoja motywacja do realizacji tej fantazji jest zwykle dość oczywista.
Jeśli istnieje jakiś konkretny temat, na który dużo fantazjujesz, warto zapoznać się z artykułami na tej stronie na temat symboliki związanej z tym tematem. To może dać ci wgląd w to, co uważasz za najbardziej atrakcyjne w tej fantazji i jak zaspokoić odpowiednią potrzebę w swoim życiu.
Dlaczego marzenia się zdarzają?
Naukowcy odkryli, że bardzo często zdarza się, że twój umysł błądzi, co jest innym terminem na marzenia. Istnieje nawet nazwa tego stanu spoczynkowego mózgu:sieć w trybie domyślnym.
Marcus Raichle i inni badacze z Washington University School of Medicine znaleźli dowody, oparte na obrazowaniu mózgu, na „zorganizowany, podstawowy domyślny tryb funkcjonowania mózgu, który jest zawieszony podczas określonych zachowań ukierunkowanych na cel”. Uważa się, że ten tryb domyślny to miejsce, w którym odbywają się marzenia.
Sreenath Kyathanahally i inni badacze z Auburn University odkryli, że przednie i tylne regiony sieci trybu domyślnego były od siebie oddzielone w obrazowaniu mózgu psów. Podczas gdy psy mają pewną aktywność poznawczą w spoczynku, nie mają takich samych marzeń, jak ludzie, dotyczących refleksji nad przeszłością lub fantazjowania o przyszłości.
W badaniu z 2010 r. na ludziach naukowcy z Uniwersytetu Harvarda, Matthew Killingsworth i Daniel Gilbert, użyli aplikacji na iPhone'a, aby śledzić, jak często uczestnicy badania doświadczali błądzenia umysłu i czy uznali to doświadczenie za przyjemne. Uczestnicy zgłaszali błądzenie umysłu w 46,9 procentach losowych sytuacji, w których aplikacja informowała ich o tym, co myśleli i robili, co według Killingswortha i Gilberta było znacznie wyższą wartością niż zwykle w eksperymentach laboratoryjnych.
Killingsworth i Gilbert odkryli również, że uczestnicy byli mniej szczęśliwi, gdy ich umysły błądziły, niż wtedy, gdy nie byli. Nawet myślenie o przyjemnych tematach nie przyniosło więcej radości niż skupienie się na czynnościach z prawdziwego życia.
W przypadku wędrówek umysłu do tematów neutralnych i nieprzyjemnych, wzrost nieszczęścia z wędrówki umysłu w związku z koncentracją na bieżących czynnościach był jeszcze wyraźniejszy. Killingsworth i Gilbert powiedzieli, że ich dane sugerują, że błądzenie umysłu było przyczyną, a nie skutkiem tego nieszczęścia.
Killingsworth i Gilbert porównali swoje odkrycia z tradycjami filozoficznymi i religijnymi mówiącymi ludziom, że szczęście pochodzi z życia chwilą obecną. Doszli do wniosku:„Zdolność do myślenia o tym, co się nie dzieje, jest osiągnięciem poznawczym, które wiąże się z kosztami emocjonalnymi”.
To osiągnięcie poznawcze pozwala jednak ludziom zrozumieć przeszłość i przygotować się na przyszłość. Naukowcy pod kierunkiem Kaliny Christoff z University of British Columbia odkryli, że obszary mózgu związane ze złożonym rozwiązywaniem problemów są bardzo aktywne podczas epizodów marzeń.
„Kiedy śnisz na jawie, możesz nie osiągnąć swojego bezpośredniego celu – powiedzmy czytanie książki lub zwracanie uwagi na zajęciach – ale twój umysł może poświęcać ten czas na zajęcie się ważniejszymi pytaniami w twoim życiu, takimi jak rozwój kariery lub relacje osobiste, ” powiedział Christoff, jak donosi ScienceDaily.
Mary Helen Immordino-Yang z University of Southern California wraz z kolegami również argumentowała w przeglądzie badań przeprowadzonych na ten temat, że pielęgnowanie stanu spoczynku mózgu może mieć kluczowe znaczenie dla rozwoju społecznego i emocjonalnego w kontekście edukacji.
ScienceDaily poinformował, że Immordino-Yang, profesor edukacji, psychologii i neuronauki, powiedział:„W edukacji skupiamy się na świecie zewnętrznym i nie zwracamy uwagi na skupione wewnętrznie umiejętności i uwagi, ale skupienie się na wnętrzu wpływa na sposób, w jaki budujemy wspomnienia, nadaj znaczenie i przenieś to uczenie się w nowe konteksty. Co robimy w szkołach, aby wspierać dzieci zwracające się do wewnątrz?”
Immordino-Yang wyraziła również obawy, że nadużywanie technologii przeszkadza dzieciom w rozwijaniu zdolności do refleksji.
Sherry Turkle, profesor Massachusetts Institute of Technology, znana z krytyki wpływu technologii na społeczeństwo, wyraziła podobne obawy. Turkle powiedział w wywiadzie dla Credit Suisse, że ludzie przywiązali się do smartfonów do tego stopnia, że „coraz bardziej nie tolerują samotności. Rzeczywiście, ostatnie badania pokazują, że ludzie czują się niekomfortowo, jeśli zostaną sami ze swoimi myślami na zaledwie sześć minut”.
Marzenia na jawie, podobnie jak sny podczas snu, to doświadczenia, które zazwyczaj przeżywasz sam. Turkle powiedział o tym składniku marzeń:„Zdolność do samotności jest niezbędnym krokiem na drodze do empatii. Musimy zadowolić się sobą, aby móc usłyszeć, co inni mają do powiedzenia”.
Czy Daydreams są złe?
Marzenia na jawie obejmują szeroki zakres możliwości, a niektóre z nich są dla Ciebie lepsze niż inne. Jak wiele rzeczy w życiu, marzenia na jawie są tak dobre lub tak złe, jak je robisz.
Profesor Uniwersytetu Yale, Jerome Singer, pionier w badaniach nad marzeniami na jawie, w swojej pracy rozróżnił trzy style marzeń:„pozytywne konstruktywne marzenia , charakteryzujący się żartobliwym, życzeniowym obrazowaniem i planowym, kreatywnym myśleniem; winny-dysforyczne marzenia , charakteryzujący się obsesyjnymi, udręczonymi fantazjami; i słaba kontrola uwagi , charakteryzujący się niemożnością skoncentrowania się ani na toczącej się myśli, ani na zewnętrznym zadaniu”. Korzyści, jakie inni badacze przypisują marzeniom na jawie, prawdopodobnie wynikają głównie z pozytywnego, konstruktywnego marzenia.
Duża różnica między snami na jawie a rodzajem snów, które masz podczas snu, to poziom kontroli, jaki masz nad ich treścią.
Podczas gdy niektórzy ludzie są w stanie kontrolować treść snów, które mają podczas snu w procesie zwanym świadomym snem, większość ludzi nie ma kontroli nad treścią snów, które mają podczas snu. Twój brak kontroli nad treścią snów podczas snu często sprawia, że wydają się one bardziej znaczące.
Sny podczas snu mogą zatem powiedzieć ci rzeczy, których nie chciałeś słyszeć. W twoim życiu mogą być rzeczy, których nie chcesz widzieć lub do których nie chcesz się przyznać, ale twoja podświadomość widzi te rzeczy i sprawia, że trudniej je zignorować w snach.
Jednak kiedy śnisz na jawie, generalnie masz kontrolę i jest bardziej prawdopodobne, że usłyszysz to, co chcesz usłyszeć. Wszystko idzie po twojej myśli, a ty jesteś bohaterem swojej historii.
Psychologia dzisiaj poinformował, że badacz snów na jawie z University of Minnesota Morris, Eric Klinger, zidentyfikował dwa wspólne motywy snów na jawie:zwycięski bohater i cierpiący męczennik.
Motyw zwycięskiego bohatera przedstawia marzyciela na przykład jako profesjonalnego sportowca lub piosenkarza. Temat cierpiącego męczennika identyfikuje marzyciela jako niezrozumianego lub niedocenianego, ale w trakcie snu na jawie często ten, kto skrzywdził marzyciela, okazuje dramatyczną skruchę.
Marzenia na jawie można zatem wykorzystać do zwiększenia pewności siebie. Pomoże Ci zobaczyć możliwości kreatywnego działania, które możesz podjąć, aby uczynić swoje życie lepszym.
Praktyka wizualizacji jest w zasadzie bardziej skoncentrowaną wersją marzeń. Psychologia dzisiaj informuje, że wizualizacja rzutów obręczami może poprawić Twoją zdolność do gry w koszykówkę, a wizualizacja gry na pianinie może poprawić Twoją zdolność do rzeczywistej gry.
Oczywiście pomaga, jeśli faktycznie strzelasz do obręczy i grasz na pianinie również w prawdziwym życiu.
Marzenia na jawie mogą również wpędzić Cię w rutynę. Na przykład, prawdopodobnie nie wygrasz na loterii, bez względu na to, jak bardzo o niej marzysz, a spędzanie dużej ilości czasu na marzeniu o wygranej na loterii może oznaczać, że masz mniej czasu i energii na szukanie bardziej prawdopodobnych sposobów zarabiania pieniędzy.
Jednak marzenia o tym, co zrobiłbyś ze wszystkimi pieniędzmi z loterii, może być przydatne z umiarem, jeśli pomoże ci wyjaśnić, które osoby i przyczyny są najważniejszymi priorytetami w twoim życiu. Aby uzyskać więcej informacji, zobacz:Znaczenie i interpretacja snów o pieniądzach, Co to znaczy, gdy śnisz o loterii, oraz Co to znaczy, gdy śnisz o liczbach?
W niektórych przypadkach marzenia mogą wiązać się z problemami nawet większymi niż rutyna.
Naukowcy Nirit Soffer-Dudek z Ben-Gurion University of the Negev i Eli Somer z University of Haifa są współdyrektorami Międzynarodowego Konsorcjum ds. Badań nad Maladaptive Daydreaming. Chociaż nieprzystosowawcze marzenia nie są jeszcze diagnozą zawartą w standardowych podręcznikach diagnostycznych dotyczących zdrowia psychicznego, osoby dotknięte chorobą zaczynają śnić na jawie godzinami do tego stopnia, że przeszkadza im to w wykonywaniu ich obowiązków.
Soffer-Dudek i Somer zwerbowali uczestników do badania z 2018 r. na temat nieprzystosowanych marzycieli z forów internetowych, takich jak Wild Minds Network, dla osób, które identyfikują się jako nieprzystosowani marzyciele. Odkryli, że objawy obsesyjno-kompulsyjne zwykle poprzedzają epizody nieprzystosowawczego snu na jawie, i połączyli to z odkryciami innych badaczy, że objawy obsesyjno-kompulsywne i dysocjacja mają tendencję do tworzenia wzajemnie wzmacniającego się cyklu.
Jayne Bigelsen opisała swoje własne doświadczenia z obsesyjnymi marzeniami w The Atlantic i powiedziała, że w końcu poczuła ulgę po zażyciu środka antydepresyjnego, o którym wiadomo, że pomaga w zaburzeniach obsesyjno-kompulsywnych.
Deirdre Barrett z Wydziału Psychiatrii Harvard Medical School przedstawiła rozróżnienie między dysocjacjami a ekstremalnymi fantazjami w „Dissociaters, Fantasizers, and their Relation to hipnotizability”. Jednak zarówno dysocjatorzy, jak i ekstremalni fantazjujący są łatwiej zahipnotyzowani niż ogólna populacja.
Ciekawe fakty na temat marzeń
- Słynnym przykładem marzenia w sztuce jest opowiadanie Jamesa Thurbera „Sekretne życie Waltera Mitty”, pierwotnie opublikowane w The New Yorker w 1939 roku. Tytułowy bohater snuje się z żoną po popołudniu, załatwiając sprawunki, urozmaicając nudne zakupy fantazjami o dramacie wojskowym, medycznym i sądowym.
- Wielu artystów na przestrzeni dziejów szczególnie lubiło patrzeć przez okno, kiedy śnili na jawie i że ta praktyka napędzała ich pracę. Żona malarza Edwarda Hoppera, Josephine Nivison Hopper, powiedziała o nim:„Długo zajęło mi uświadomienie sobie, że kiedy wygląda przez okno, pracuje”.
- Quartz poinformował, że badacze pod kierunkiem Christine Godwin z Georgia Institute of Technology odkryli silną korelację między skłonnością danej osoby do marzeń na jawie a jej wynikami w testach mierzących różne aspekty uwagi, kreatywności i inteligencji. Godwin powiedział Quartzowi, że „jeśli jesteś dość mądry lub inteligentny i wykonujesz dość łatwe zadanie, możesz działać na wysokim poziomie, wykorzystując mniej niż maksymalna pojemność mózgu”.
- Naukowcy kierowani przez Petera Delaneya z University of North Carolina w Greensboro odkryli, że uczestnicy badania częściej zapominali listę słów, których się właśnie nauczyli, gdy zostali zachęceni do marzenia o wakacjach zagranicznych, niż gdy zostali zachęceni do marzeń o wakacjach w kraju . Naukowcy doszli do wniosku, że marzycielstwo ma większe szanse wywołać taki efekt amnezji, gdy treść marzeń różni się od obecnego kontekstu marzyciela.
- Naukowcy kierowani przez Jennifer McVay z University of North Carolina w Greensboro odkryli, że starsi dorośli wykazują zmniejszony odsetek myśli niezwiązanych z zadaniami w porównaniu z młodszymi dorosłymi.
- Naukowcy kierowani przez Raymonda Mara z York University odkryli, że „marzenie na jawie o ludziach, którzy nie są nam bliscy, zwiastuje większą samotność i mniej postrzegane wsparcie społeczne, podczas gdy marzenia o bliskich ludziach zwiastują większą satysfakcję z życia”. Odkryli również, że w przypadku mężczyzn częstotliwość snów na jawie przewiduje niższą satysfakcję z życia, podczas gdy intensywność marzeń przepowiada niższą satysfakcję z życia u kobiet.
