1. Pobieranie wody przez korzenie:
- Korzenie roślin mają maleńkie włośniki, które znacznie zwiększają powierzchnię dostępną do wchłaniania wody.
- Cząsteczki wody przylegają do powierzchni włośników dzięki siłom spójności pomiędzy cząsteczkami wody i siłom adhezji pomiędzy wodą a włośnikami.
- Działanie kapilarne tworzy ciągły słup wody wewnątrz włośników i komórek korzeni, umożliwiając wodzie przemieszczanie się w górę wbrew grawitacji.
2. Statki Xylemu:
- Naczynia Xylem to wyspecjalizowane tkanki w łodygach roślin, które transportują wodę i składniki odżywcze z korzeni do górnych części rośliny.
- Naczynia ksylemowe zbudowane są z martwych komórek z pustymi środkami, tworzących ciągłe rurki.
- W wyniku działania kapilarnego cząsteczki wody tworzą spójną kolumnę wewnątrz naczyń ksylemu, wyciąganą do góry przez przyciąganie pomiędzy cząsteczkami wody a ścianami ksylemu.
3. Transpiracja:
- Transpiracja to proces, w wyniku którego woda odparowuje z liści roślin do atmosfery.
- Gdy woda wyparowuje z liści, wytwarza w ksylemie podciśnienie, czyli napięcie. To napięcie, zwane siłą transpiracji, pomaga wciąganiu wody w górę przez naczynia ksylemowe.
- Działanie kapilarne pomaga w utrzymaniu ciągłego słupa wody w ksylemie, umożliwiając transport wody na duże odległości wbrew grawitacji.
4. Struktura liścia:
- Liście roślin posiadają sieć maleńkich żyłek zawierających naczynia ksylemowe.
- Działanie kapilarne pomaga rozprowadzać wodę w tkance liścia, zapewniając poszczególnym komórkom dostęp do wody na potrzeby fotosyntezy i innych procesów metabolicznych.
Ogólnie rzecz biorąc, działanie kapilarne odgrywa kluczową rolę w przemieszczaniu się wody z korzeni do górnych części roślin. Umożliwia roślinom transport wody wbrew sile grawitacji oraz zapewnia dystrybucję wody do różnych tkanek i komórek, wspierając wzrost i przetrwanie roślin.