Mity wyjaśniające służą wyjaśnieniu zjawisk naturalnych, takich jak burze, przypływy, grzmoty, wulkany, ruch słońca i księżyca oraz natury życia, śmierci, ludzkich emocji, zachowań, cech fizycznych, instytucji społecznych i kodeksów moralnych. Relacje te mogą obejmować zarówno krótkie anegdoty, jak i zawiłe, wyrafinowane opowieści.