Po doświadczeniu ciężkiego cierpienia i poszukiwaniu odpowiedzi Siddhartha (później znany jako Budda) zaczął rzucić wyzwanie różnym aspektom filozofii hinduskiej, w tym cyklowi odrodzenia i ostatecznemu celowi, jakim jest osiągnięcie mokszy (wyzwolenia). Szukał alternatywnej ścieżki przezwyciężenia cierpienia i osiągnięcia oświecenia.
Poprzez różne duchowe praktyki, kontemplacje i spostrzeżenia Siddhartha sformułował nauki, które stały się podstawą buddyzmu. Zamiast polegać wyłącznie na koncepcji reinkarnacji, podkreślił zasady Czterech Szlachetnych Prawd, Szlachetnej Ośmiorakiej Ścieżki oraz znaczenie uważności, współczucia i mądrości w osiągnięciu wyzwolenia od cierpienia.
Dlatego też, choć koncepcja reinkarnacji w hinduizmie mogła stanowić początkową inspirację dla poszukiwań Siddharthy, to jego przemieniające doświadczenia i spostrzeżenia doprowadziły go do sformułowania odrębnych nauk filozoficznych i religijnych buddyzmu.