- Wyrostki zębodołowe: Część płuc odpowiedzialna za wymianę gazową pomiędzy wdychanym powietrzem a krwią.
- Kapilara: Najmniejsze naczynia krwionośne łączące tętniczki z żyłkami, umożliwiające wymianę składników odżywczych, tlenu i produktów przemiany materii pomiędzy krwią a otaczającymi tkankami.
Podobieństwa między pęcherzykiem a naczyniami włosowatymi:
1. Cienkie ściany :Zarówno pęcherzyki, jak i naczynia włosowate mają cienkie ściany, które umożliwiają skuteczną dyfuzję gazów. Cienkość ścian umożliwia szybki przepływ tlenu z pęcherzyków do naczyń włosowatych i usuwanie dwutlenku węgla z naczyń włosowatych do pęcherzyków płucnych.
2. Duża powierzchnia :Zarówno pęcherzyki, jak i naczynia włosowate mają dużą powierzchnię w stosunku do ich objętości. Duża powierzchnia umożliwia sprawną wymianę gazów. W płucach liczne pęcherzyki płucne i ich rozległa powierzchnia umożliwiają pobieranie znacznej ilości tlenu i uwalnianie dwutlenku węgla przy każdym oddechu. Podobnie rozległa sieć naczyń włosowatych w całym organizmie zapewnia tkankom możliwość przyjmowania tlenu i skutecznego uwalniania dwutlenku węgla.
3. Wymiana substancji :Zarówno pęcherzyki, jak i naczynia włosowate są miejscami, w których zachodzi wymiana substancji. W płucach pęcherzyki ułatwiają wymianę tlenu i dwutlenku węgla pomiędzy powietrzem a krwią. Tlen jest pobierany przez naczynia włosowate i transportowany po całym organizmie, natomiast dwutlenek węgla jest usuwany z naczyń włosowatych i wydalany podczas wydechu. W naczyniach włosowatych w całym organizmie następuje wymiana składników odżywczych, tlenu i produktów przemiany materii pomiędzy krwią a otaczającymi tkankami.
4. Rozpowszechnianie :Ruch gazów i substancji przez ściany pęcherzyków i naczyń włosowatych następuje poprzez dyfuzję. Gradient stężeń pomiędzy pęcherzykami płucnymi a naczyniami włosowatymi powoduje dyfuzję tlenu do naczyń włosowatych i dwutlenku węgla z naczyń włosowatych. Podobnie w naczyniach włosowatych w całym organizmie gradienty stężeń między krwią a tkankami determinują przepływ substancji na drodze dyfuzji.
5. Bariera krew-gaz :Zarówno pęcherzyki, jak i naczynia włosowate mają barierę krew-gaz, która oddziela powietrze lub płyn tkankowy od krwioobiegu. W płucach ściana pęcherzyków płucnych i ściana naczyń włosowatych tworzą razem barierę krew-powietrze, natomiast w naczyniach włosowatych w całym organizmie ściana naczyń włosowatych tworzy barierę krew-tkanka. Bariery te umożliwiają wymianę gazów i substancji, jednocześnie zapobiegając mieszaniu się powietrza lub płynu tkankowego z krwią.
Podsumowując, pęcherzyki i naczynia włosowate mają zasadnicze podobieństwa w zakresie cienkich ścian, dużych powierzchni, udziału w wymianie substancji poprzez dyfuzję i obecności bariery krew-gaz. Cechy te umożliwiają efektywny transfer tlenu i dwutlenku węgla, a także wymianę składników odżywczych i produktów przemiany materii pomiędzy krwioobiegiem a środowiskiem zewnętrznym lub otaczającymi tkankami.