Belangrijkste kenmerken van capillair water:
1. Waterretentie: Capillair water wordt door adhesiekrachten stevig tegen de bodemdeeltjes gehouden en vormt er een dunne film omheen. Dit water gaat niet gemakkelijk verloren door drainage en verdamping, waardoor het beschikbaar komt voor opname door planten.
2. Capillaire stijging: Capillaire werking zorgt ervoor dat water tegen de zwaartekracht in door de grond omhoog beweegt. Dit fenomeen wordt veroorzaakt door de cohesieve krachten binnen watermoleculen en de adhesiekrachten tussen water- en bodemdeeltjes. Capillaire opstijging is essentieel voor de beweging van water van diepere bodemlagen naar de wortelzone.
3. Verzadigde en onverzadigde zones: Op basis van de aanwezigheid van capillair water kan het bodemprofiel worden onderverdeeld in verzadigde en onverzadigde zones. De verzadigde zone is waar alle bodemporiën gevuld zijn met water, terwijl de onverzadigde zone heeft enkele met lucht gevulde poriën.
4. Bodemtextuur: Het vermogen van een bodem om capillair water vast te houden, hangt af van de textuur ervan. Bodems met een fijne textuur, zoals klei en slib, hebben kleinere poriën en sterkere capillaire krachten, wat resulteert in een groter vermogen om capillair water vast te houden. Bodems met een grove structuur, zoals zand, hebben grotere poriën en zwakkere capillaire krachten, wat resulteert in minder capillaire waterretentie.
5. Betekenis voor planten: Capillair water is de belangrijkste waterbron voor planten in de meeste terrestrische ecosystemen. Het is gemakkelijk toegankelijk voor plantenwortels en zorgt voor een continue toevoer van water ter ondersteuning van de plantengroei en fysiologische processen.
6. Grondwateraanvulling: Capillair water draagt ook bij aan het opladen van grondwaterreservoirs. Overtollig water uit de onverzadigde zone kan naar beneden sijpelen, waardoor de grondwaterlagen worden aangevuld.
7. Bodemvruchtbaarheid en microbiële activiteit: De aanwezigheid van capillair water in de bodem ondersteunt microbiële activiteit en processen van nutriëntenkringloop. Het vergemakkelijkt de beweging en beschikbaarheid van voedingsstoffen, waardoor de bodemvruchtbaarheid en plantengroei worden bevorderd.
Samenvattend is capillair water een belangrijk onderdeel van bodemvocht dat de waterbeweging, de beschikbaarheid van voedingsstoffen en de plantengroeidynamiek in terrestrische ecosystemen beïnvloedt. Het begrijpen van het gedrag van capillair water is essentieel voor bodem- en waterbeheerpraktijken in de landbouw, ecologie en milieuwetenschappen.