Aanvankelijk bezit Esperanza's familie in Mexico een grote haciënda, en piñata's maken deel uit van hun weelderige levensstijl. Ze vertegenwoordigen de overvloed en vreugdevolle vieringen van hun leven voordat de ontberingen toeslaan.
Terwijl Esperanza en haar moeder in Californië met armoede en discriminatie worden geconfronteerd, blijft de piñata symbool staan voor hoop en veerkracht. Ondanks hun omstandigheden herinnert Esperanza zich de vreugde van het breken van piñata's en gebruikt deze herinnering om kracht te vinden.
Wanneer de arbeidsmigranten gaan staken, besluit Esperanza's moeder hun eigen piñata voor de kinderen te creëren om het moreel op te krikken en hen te verenigen. De handeling van het maken en breken van de piñata wordt een symbool van hun verzet en gedeelde strijd, en vertegenwoordigt de kracht van eenheid en gemeenschap bij het overwinnen van ontberingen.
Bovendien vertegenwoordigt de piñata ook Esperanza's groeiende gevoel van zelfontdekking. Terwijl ze haar Mexicaanse afkomst en tradities leert kennen, wordt de piñata een symbool van haar identiteit en trots op haar cultuur.
Uiteindelijk dient de piñata als herinnering dat zelfs in de donkerste tijden vreugde, veerkracht, hoop en eenheid gevonden kunnen worden, vertegenwoordigd door de schoonheid en betekenis van dit eenvoudige object.