Hindoeïsme:
1. Geloof in Atman: In het hindoeïsme is het concept van reïncarnatie nauw verbonden met het geloof in een eeuwige ziel of Atman. De Atman wordt als onverwoestbaar beschouwd en transmigreert van het ene leven naar het andere op basis van het karma (daden) van het individu.
2. Karma en Samsara: Reïncarnatie in het hindoeïsme wordt gedreven door het concept van karma, waarbij iemands daden en daden in dit leven de aard van zijn volgende geboorte bepalen. De ziel ondergaat een cyclus van geboorte, dood en wedergeboorte (samsara) totdat zij moksha (bevrijding) uit de cyclus bereikt.
3. Meerdere formulieren: Reïncarnatie kan in het hindoeïsme verschillende vormen omvatten, waaronder mensen, dieren, planten en zelfs hemelse wezens. Het type wedergeboorte wordt beïnvloed door het karma en de spirituele evolutie van het individu.
4. Doel van Moksha: Het uiteindelijke doel van reïncarnatie in het hindoeïsme is het bereiken van moksha, een staat van bevrijding uit de cyclus van samsara en de realisatie van iemands ware aard als Brahman, de Absolute Realiteit.
Boeddhisme:
1. Geen eeuwige ziel: Het boeddhisme verwerpt het concept van een eeuwige ziel of Atman. In plaats daarvan benadrukt het het begrip anatta (niet-zelf), dat stelt dat er geen permanente, onveranderlijke essentie is voor een individu.
2. Wedergeboorte zonder een vast zelf: Wedergeboorte in het boeddhisme vindt plaats als gevolg van de continuïteit van het bewustzijn of karmische indrukken in plaats van de transmigratie van een ziel. Het concept van wedergeboorte wordt punarbhava of samsara genoemd.
3. Afhankelijke herkomst: In het boeddhisme wordt wedergeboorte verklaard door het concept van afhankelijke oorsprong, waarbij elk leven ontstaat als resultaat van oorzaken en omstandigheden uit het vorige leven. Karma speelt een belangrijke rol bij het vormgeven van de omstandigheden en ervaringen van elke wedergeboorte.
4. Vergankelijkheid en leegte: Wedergeboorte wordt in het boeddhisme gekenmerkt door vergankelijkheid (anicca) en leegte (sunyata). Er is geen vaste of blijvende identiteit die van het ene leven naar het andere overgaat; in plaats daarvan is het een continu proces van wording.
5. Doel van Nirvana: Het doel van de boeddhistische beoefening is het bereiken van nirvana, een staat van bevrijding van lijden en de cyclus van wedergeboorte. Dit wordt bereikt door het ophouden van verlangen en de realisatie van de ware aard van de werkelijkheid.
Samenvattend:hoewel zowel het Hindoeïsme als het Boeddhisme het idee van wedergeboorte of reïncarnatie incorporeren, verschillen ze in hun filosofische onderbouwing en het begrip van de aard van het zelf en het uiteindelijke doel van spirituele beoefening.