De procedure werd uitgevoerd in een openbaar waterlichaam, zoals een rivier of een meer. De verdachte zou van zijn kleren worden ontdaan en aan een touw worden vastgebonden. Vervolgens zouden ze in het water worden gegooid. Als ze bleven drijven, werden ze onschuldig verklaard. Als ze zonken, werden ze schuldig verklaard.
De float-sink-methode werd beschouwd als een betrouwbare manier om schuld of onschuld vast te stellen, omdat men geloofde dat God zou ingrijpen om de onschuldigen te beschermen. De procedure was echter ook controversieel en werd uiteindelijk in de 13e eeuw in de meeste Europese landen afgeschaft.
Er zijn een aantal redenen waarom de float-sink-methode werd beschouwd als een betrouwbare manier om schuld of onschuld vast te stellen. Ten eerste geloofde men dat God zou ingrijpen om de onschuldigen te beschermen. Als een persoon onschuldig was, zou hij op het water drijven, omdat God niet zou toestaan dat hij zou zinken. Omgekeerd, als iemand schuldig was, zou hij zinken, omdat God hem niet zou beschermen.
Ten tweede was de float-sink-methode gebaseerd op de observatie dat de meeste onschuldige mensen in paniek raken als ze in het water worden gegooid. Deze paniek zal ervoor zorgen dat ze worstelen en spartelen, waardoor ze zullen zinken. Omgekeerd zullen de meeste schuldigen niet in paniek raken als ze in het water worden gegooid. Ze blijven kalm en kalm, waardoor ze kunnen zweven.
Ten derde werd de float-sink-methode beschouwd als een afschrikmiddel tegen criminaliteit. De dreiging om in het water te worden gegooid en mogelijk te verdrinken was voldoende om veel mensen ervan te weerhouden misdaden te plegen.
De float-sink-methode was echter ook controversieel. Critici van de procedure voerden aan dat deze niet betrouwbaar was en ertoe zou kunnen leiden dat onschuldige mensen worden veroordeeld voor misdaden. Bovendien was de procedure vaak wreed en vernederend.
Tegen de 13e eeuw was de float-sink-methode in de meeste Europese landen afgeschaft. Het werd echter tot de 18e eeuw in sommige delen van Europa gebruikt.